φωτ.: Albert William Allard
Όταν μιλάμε για άμυνες στην ψυχοθεραπεία σίγουρα δεν αναφερόμαστε σε κάτι το οποίο εμφανίζεται μόνο σε αυτή τη διαδικασία. Άρα πρόκειται κατ αρχάς για μια ψυχική διεργασία που προϋπάρχει και στην καθημερινότητα μας. Κι επειδή στην καθημερινότητα του καθένα δεν βρισκόμαστε παρατηρούμε το φαινόμενο αυτό στο πλαίσιο μιας θεραπευτικής σχέσης και μόνο εκεί μπορούμε να βγάλουμε τα όποια συμπεράσματα.
φωτ.: Steve McCurry
Ο καθένας μας αισθάνεται την ανάγκη να τον αγγίζουν και να τον αναγνωρίζουν οι άλλοι. Ο καθένας μας έχει ανάγκη να κάνει κάτι το χρόνο του ανάμεσα στη ζωή και στο θάνατό του. Η δίψα των ανθρώπων για χάδια συχνά καθορίζει το τι κάνουν το χρόνο τους. Μπορεί π.χ. να περνούν λεπτά, ώρες ή ακόμα και μια ολόκληρη ζωή προσπαθώντας να εξασφαλίσουν το χαΐδεμα με διάφορους τρόπους, ακόμα και παίζοντας ψυχολογικά παιχνίδια. Από την άλλη μπορούν να περάσουν λεπτά, ώρες ή και μια ολόκληρη ζωή προσπαθώντας ν’αποφύγουν τα χάδια αποσυρόμενοι. Οι ανάγκες αυτές είναι βιολογικές και ψυχολογικές και ο Μπέρνς τις ονομάζει «δίψες».
φωτ.: Nicole Cleary
Μεγαλώσαμε λίγο-πολύ με την παραδοχή ότι τα Χριστούγεννα είναι (ή πρέπει να είναι) η πιο ευτυχισμένη περίοδος του χρόνου. Εντούτοις, κατά την περίοδο των γιορτών, πολλές φορές μας επισκέπτεται απρόσκλητη η κατάθλιψη. Και σίγουρα δεν είναι μόνο ο βαρύς καιρός του χειμώνα που διευκολύνει την άφιξή της.
Πότε δεν μπορεί να μπει κανείς δεύτερη φορά στο ίδιο ποτάμι.
Ηράκλειτος
φωτ.: Garry Winogrand
Η ματαιότητα των ουσιωδών ερώτων
Tι είναι ο έρωτας;
Ο έρωτας είναι μία ιδιότυπη σύνδεση ανάμεσα στη μαγεία και τα πράγματα. Ειδοποιό στοιχείο της είναι μία τρομακτική απαίτηση. Η απαίτηση για προνομιακή (και, συνήθως, αποκλειστική) θέση μέσα στον πόθο και, ευρύτερα, στην ψυχή του άλλου. Δεν υφίσταται έρωτας που να μην εμπεριέχει και μια απαίτηση πόθου – απαίτηση τελικά και σαρκική. Όμως ο πόθος δεν εξαντλεί το παιχνίδι. Continue reading
φωτ.: Ελευθερία Αγγελάκη
(…) Οι εν λόγω ασθενείς εμφανίζουν έναν ασυνήθη βαθμό αυτοαναφοράς στις αλληλεπιδράσεις τους με τους άλλους ανθρώπους, μια μεγάλη ανάγκη να τους αγαπούν και να τους θαυμάζουν οι άλλοι, όπως και μια περίεργη εμφανή αντίφαση μεταξύ μιας πολύ πληθωρισμένης ιδέας για τον εαυτό τους και μιας υπερβολικής ανάγκης να τους αποδίδουν οι άλλοι τιμές. Η συναισθηματική τους ζωή είναι ρηχή. Continue reading
Μια συγκεκριμένη μορφή ανατροφής του παιδιού σε συνδιασμό με την ιδιοσυγκρασία του μπορεί να συντελέσει ώστε η μόνωση του συναισθήματος από το γνωσιακό περιεχόμενο μιας κατάστασης , να καταστεί η κεντρική άμυνα του ατόμου , ακόμη και χωρίς προηγούμενα τραυματικά γεγονότα. Όλοι μας έχουμε γνωρίσει ανθρώπους οι οποίοι ισχυρίζονται πως δεν έχουν συναισθηματικές αντιδράσεις για πράγματα στα οποία οι υπόλοιποι από εμάς αντιδρούμε με έντονα συναισθήματα. Τέτοιοι άνθρωποι , μερικές φορές βλέπουν ως πλεονέκτημα και εξιδανικεύουν την έκφραση λογικών μόνο σκέψεων από μέρους τους. Η οδυνηρή εμπειρία δεν εξαλείφεται εξ ολοκλήρου από την συνείδηση , αποκόπτεται όμως από το συναισθηματικό της νόημα. Όταν όμως ένας άνθρωπος δεν διατηρεί την ικανότητα να απομακρυνθεί απ΄αυτή την χωρίς συναίσθημα θέση, ακόμα και όταν προκαλείται τότε οι άλλοι συναισθάνονται οτι στον άτομο αυτό απουσιάζει η συναισθηματική ειλικρίνεια.
Nancy Mc Williams ”Ψυχαναλυτική διάγνωση”
Φωτογραφία Βασιλικός Λουκάς
φωτ:. Alex Webb
Ένα σπίτι που έχει χτιστεί πάνω στην προδοσία του εαυτού μας αργά ή γρήγορα θα καταρρεύσει και θα καταστρέψει χωρίς έλεος την ανθρώπινη ζωή- αν όχι την ζωή του χτίστη , τότε των παιδιών του , τα οποία θα διαισθανθούν το ψέμα , χωρίς να μπορούν να το συνειδητοποιήσουν και θα καταλήξουν να πληρώνουν ολόκληρο το τίμημα για την κρυφή αυτή διευθέτηση.
Ένα άτομο που μπορεί ν΄αντιμετωπίσει τα συναισθήματα του έντιμα και χωρίς να εξαπατά τον εαυτό του δεν έχει ανάγκη να τα μεταμφιέζει με την βοήθεια διαφόρων ιδεολογιών. Continue reading
φωτ.: © Νίκος Τεντόμας
Μια άλλη εύκολα αποδείξιμη μαρτυρία της πρότασης ότι οι ασυνείδητες ψυχικές διαδικασίες ενός ατόμου είναι σημαντικές για την ψυχική του ζωή είναι το ακόλουθο. Τα κίνητρα για τη συμπεριφορά κάποιου μπορεί συχνά να είναι προφανή σε έναν παρατηρητή, μολονότι άγνωστα στον ίδιο. Παραδείγματα αυτού μας είναι γνωστά από την κλινική και την προσωπική εμπειρία. Μπορεί να είναι πολύ προφανές από τη συμπεριφορά της, για παράδειγμα, ότι μια μητέρα είναι κυριαρχική και απαιτητική προς το παιδί της, ενώ ταυτόχρονα αυτή πιστεύει ότι ανήκει στις μητέρες που θυσιάζονται, που θέλουν να κάνουν το καλύτερο για το παιδί τους χωρίς να λογαριάζουν τις δικές του επιθυμίες. Continue reading
Η εφηβική ηλικία είναι κάτι περισσότερο από τη σωματική εμφάνιση της ήβης, αν και στηρίζεται ευρύτατα σ’ αυτήν. Η εφηβεία, υποδηλώνει ανάπτυξη και αυτή η ανάπτυξη χρειάζεται χρόνο. Έτσι, στο διάστημα που η ανάπτυξη βρίσκεται στο στάδιο της προόδου, η υπευθυνότητα πρέπει να αναληφθεί από γονείς ή κηδεμόνες. Continue reading
Φωτ.: Νέκτη Σταμέλου
Ορισμένα άτομα με ψυχαναγκαστικά στοιχεία, ενώ έχουν τις ντουλάπες τους γεμάτες ρούχα, φοράνε τα παλιά μόνο, για να έχουν αποθέματα. Πονάει η καρδιά τους όταν είναι αναγκασμένοι να φορέσουν κάτι καινούριο. Προτιμούν να διακινδυνεύσουν να περάσει η μόδα του ή να το φάει ο σκόρος παρά να το φορέσουν κάποια φορά. Το να χρησιμοποιείς κάτι καινούριο σημαίνει να το εκθέσεις στο χρόνο και επομένως στην παροδικότητα και στη φθορά που θα φέρει το τέλος του. Κάθε τι που φτάνει στο τέλος όμως, θυμίζει το εφήμερο της ζωής και άρα το θάνατο. Continue reading
Τελικά ένα βήμα ,ένα μοναδικό βήμα μεσολαβεί από την παιδική στην ενήλικη ζωή.Ένα μοναδικό βήμα μοναχικότητας που μας απομακρύνει από τους γονείς μας , έτσι που να μπορέσουμε να γίνουμε ο εαυτός μας.
Αλλά ακόμα και ο ερημίτης και ο γερόλυκος των βουνών κουβαλάνε πάντα μαζί τους ένα νήμα που τους συνδέει με τους γονείς τους , με τους συγγενείς τους και με τις αναμνήσεις των παιδικών τους χρόνων. Ακόμα και οι πιο ανεξάρτητοι καθώς μιλούν , αυτό το νήμα κρέμεται από το στόμα τους και τους οδηγεί πίσω στην παιδική τους ηλικία. Κανείς δεν μπορεί να σπάσει τελειωτικά αυτό το νήμα. Ανθρώπινο.
Κάποιοι όμως γαντζώνονται , κρέμονται από αυτό και φοβούνται τις στιγμές της μοναχικότητας. Την αποφέυγουν σαν πανούκλα και έτσι δεν μένουν ποτέ μόνοι και δεν επικοινωνούν ποτέ αληθινά με τον εαυτό τους . Continue reading
Φωτ: © Νέκτη Σταμέλου
(…) Στην ουσία, ο στόχος της ψυχανάλυσης είναι να αυξηθεί η γνώση σχετικά με τα ασυνείδητα κίνητρα της συμπεριφοράς μας. Ο Φρόυντ είπε κάποια στιγμή ότι πάντα θα υπάρχει αντίσταση στην ψυχανάλυση και ότι ο ίδιος έφερε ‘πανούκλα’ στην ανθρωπότητα. Αυτό που εννοούσε ήταν ότι όλοι έχουμε πρωτόγονες, αντικοινωνικές παρορμήσεις, σεξουαλικές επιθυμίες και επιθετικότητα που αντιμάχονται τις ανάγκες του πολιτισμού. Στην καλύτερη περίπτωση, υπό κατάλληλες συνθήκες, αυτά μπορεί να μετασχηματιστούν σε θετικά και χρήσιμα στοιχεία της κουλτούρας. Στη χειρότερη περίπτωση, θα γίνουν καταστροφικά. Continue reading
Φωτ: © Νέκτη Σταμέλου
(….) μόνο που αυτές οι οικογένειες είναι πεπεισμένες ότι η αγάπη είναι το κυριάρχο στοιχείο της ζωής των μελών τους. Στους γύρω, για να δείξουν πόσο αγαπημένοι είναι, επαναλαμβάνουν : ‘Εμείς είμαστε μία πάρα πολύ δεμένη οικογένεια’. Αυτό σημαίνει τόσο ‘δεμένη’, που δεν έχει κανείς το δικαίωμα να αποχωριστεί κανέναν αλλά και κανείς δεν είναι ώριμος συναισθηματικά να ξεφύγει από αυτήν! Continue reading
Αερόστατο 