Φωτ: © Νέκτη Σταμέλου

(…) Στην ουσία, ο στόχος της ψυχανάλυσης είναι να αυξηθεί η γνώση σχετικά με τα ασυνείδητα κίνητρα της συμπεριφοράς μας. Ο Φρόυντ είπε κάποια στιγμή ότι πάντα θα υπάρχει αντίσταση στην ψυχανάλυση και ότι ο ίδιος έφερε ‘πανούκλα’ στην ανθρωπότητα. Αυτό που εννοούσε ήταν ότι όλοι έχουμε πρωτόγονες, αντικοινωνικές παρορμήσεις, σεξουαλικές επιθυμίες και επιθετικότητα που αντιμάχονται τις ανάγκες του πολιτισμού. Στην καλύτερη περίπτωση, υπό κατάλληλες συνθήκες, αυτά μπορεί να μετασχηματιστούν σε θετικά και χρήσιμα στοιχεία της κουλτούρας. Στη χειρότερη περίπτωση, θα γίνουν καταστροφικά. Αυτό που λέω είναι ότι τα ασυνείδητα κίνητρα μας εμπεριέχουν τους σπόρους και του καλού και του κακού. Συμφωνώ ότι ο αναστοχασμός και η ενδοσκόπηση για να τα ανακαλύψουμε, αυξάνουν μαζί με τη γνώση και το νόημα της ζωής. Λέγεται ότι ‘’μία ζωή που εξετάζεται, είναι μία ζωή άξια να τη ζεις’’. Και η ψυχανάλυση βοηθάει σε αυτό. Προσφέρει αυτογνωσία και απελευθέρωση –ως ένα βαθμό τουλάχιστον- από τις δυσάρεστες επιπτώσεις των απωθημένων εσωτερικών συγκρούσεων. Από αυτή τη σκοπιά, η ενδοσκόπηση ενισχύει την πνευματικότητα, αλλά δεν φέρνει απαραίτητα την ευτυχία…Φέρνει σίγουρα τον πόνο και τη λύπη της ανακάλυψης ότι είμαστε λιγότερο ιδανικοί, λιγότερο τέλειοι από αυτό που θέλαμε να πιστεύουμε ότι είμαστε.(…)

Οtto Kernberg (1928- ), ψυχαναλυτής και καθηγητής ψυχιατρικής στο Weill Cornell Medical College, γνωστός για την ψυχαναλυτική θεωρία του στις προσωπικότητες με οριακή οργάνωση και ναρκισσιστική παθολογία. Απόσπασμα από συνέντευξη του στη Susan Bridle με θέμα ‘The Seeds of the Self’, What is Enlightenment Magazine, www.enlightennext.org. (μετάφραση: Νέκτη Σταμέλου)