Τώρα θα εξετάσω εκείνες τις ιδιότητες που έχουν ιδιαίτερη σημασία για την τέχνη, την ικανότητα, της αγάπης. Σύμφωνα με όσα είπα για τη φύση της αγάπης, η κύρια προϋπόθεση για να φτάσουμε στην αγάπη είναι το ξεπέρασμα του ναρκισσισμού μας. Η ναρκισσιστική κατάσταση είναι εκείνη όπου πιστεύει κανείς σαν πραγματικό μόνο αυτό που νιώθει μέσα του, ενώ τα φαινόμενα του έξω κόσμου δεν είναι πραγματικά από μόνα τους, αλλά τα νιώθει μόνο από την άποψη αν είναι ωφέλιμα ή επιζήμια σ’ αυτόν. Ο αντίθετος από το ναρκισσισμό πόλος είναι η αντικειμενικότητα. Η ικανότητα δηλαδή να βλέπεις τους ανθρώπους και τα πράγματα όπως είναι, αντικειμενικά, και να είσαι σε θέση να ξεχωρίζεις αυτή την αντικειμενική εικόνα από την εικόνα που σχηματίζεται σύμφωνα με τις επιθυμίες και τους φόβους σου. Continue reading
Monthly Archives: June 2013
Εξιδανίκευση και Υποτίμηση
-
Η επιθυμία των μικρών παιδιών, να πιστεύουν ότι τα άτομα που κυβερνούν τον κόσμο είναι από τη φύση τους πιο σοφά και πιο ισχυρά από τους συνηθισμένους ανθρώπους που πέφτουν σε σφάλματα, επιβιώνει στους περισσότερους από εμάς και σε μεγαλύτερη ηλικία.
Όλοι μας εξιδανικεύουμε. Κουβαλούμε υπολείμματα της ανάγκης μας να αποδώσουμε ιδιαίτερη αξία και δύναμη σε άτομα από τα οποία εξαρτιόμαστε συναισθηματικά. Η φυσιολογική εξιδανίκευση είναι ένα ουσιαστικό μέρος της ώριμης αγάπης. Continue reading
Η «τρέλα» σήμερα
Αν ρωτήσουμε έναν οποιοσδήποτε άνθρωπο για το ποιος νομίζει ότι είναι « τρελός», θα πει ότι οι « τρελοί» είναι εκείνοι που χρειάζονται ψυχίατρο επειδή συμπεριφέρονται μ’ ένα τρόπο ο οποίος είτε έχει αλλοπρόσαλλη και ανάρμοστη συμπεριφορά που μπορεί να είναι δυναμικά επικίνδυνη στον ίδιο και στον άλλο είτε έχει βιαία ξεσπάσματα και σεξουαλικές παρορμήσεις. Continue reading
Για την άμυνα της Ακραίας Εξιδανίκευσης και Υποτίμησης
Όλοι μας μπορούμε να δούμε πόσο διακαώς ένα μικρό παιδί έχει ανάγκη να πιστέψει ότι η Μαμά ή ο Μπαμπάς του έχουν τη δύναμη να το προστατέψουν από όλους τους κινδύνους της ζωής. Όσο μεγαλώνουμε, ξεχνάμε πόσο τρομακτικό είναι για τα παιδιά να έρχονται αντιμέτωπα, για πρώτη φορά, με την πραγματικότητα της εχθρότητας, της ασθένειας και της κακοτυχίας, του θανάτου και άλλων σημαντικών κινδύνων (βλ.Brenner, 1982). Ένας από τους τρόπους που χρησιμοποιούν τα μικρότερα παιδιά για να αντιμετωπίσουν αυτούς τους σαρωτικούς φόβους είναι να πιστέψουν ότι κάποιος άλλος, κάποια καλοκάγαθη παντοδύναμη εξουσία, έχει τον έλεγχο των πραγμάτων. Continue reading
Φοβάμαι. Φοβάσαι; ΙΙ
Για τις φυλακές της παιδικής μας ηλικίας
Ένα σπίτι που έχει χτιστεί πάνω στην προδοσία του εαυτού μας αργά ή γρήγορα θα καταρρεύσει και θα καταστρέψει χωρίς έλεος την ανθρώπινη ζωή- αν όχι την ζωή του χτίστη , τότε των παιδιών του , τα οποία θα διαισθανθούν το ψέμα , χωρίς να μπορούν να το συνειδητοποιήσουν και θα καταλήξουν να πληρώνουν ολόκληρο το τίμημα για την κρυφή αυτή διευθέτηση.
Ένα άτομο που μπορεί ν΄αντιμετωπίσει τα συναισθήματα του έντιμα και χωρίς να εξαπατά τον εαυτό του δεν έχει ανάγκη να τα μεταμφιέζει με την βοήθεια διαφόρων ιδεολογιών. Continue reading
Για την άμυνα της Άρνησης.
Ένας άλλος τρόπος χειρισμού των δυσάρεστων εμπειριών είναι η άρνηση ότι αυτές όντως συμβαίνουν. Η άρνηση έρχεται στην επιφάνεια αυτόματα σε όλους του ανθρώπους και είναι η αρχική αντίδραση σε κάθε είδους καταστροφή. Όλοι οι άνθρωποι που πληροφορούνται για το θάνατο κάποιου σημαντικού τους προσώπου, αντιδρούν λέγοντας «Ω, όχι!». Αυτή η αντίδραση είναι η σκιά μιας αρχαϊκής διεργασίας που έχει τις ρίζες της στον εγωκεντρισμό του παιδιού, στον οποίο η εμπειρία κυριαρχείται από την προ-λογική πεποίθηση ότι «Αν αυτό δεν το παραδεχτώ, τότε δεν συμβαίνει». Continue reading
Δεν πειράζει (τετραλογία των τυχερών σχέσεων)
Ατελής συνύπαρξη — η βασική ιδέα, το βασικό πλαίσιο. Που σημαίνει:
— Συνύπαρξη ανθρώπων, δηλαδή όντων ατελών. Καθένας έχει τους περιορισμούς του, τα κενά, τις τρύπες του, τις παραξενιές του, τις ιδιοτροπίες του, τα γούστα του, τη μικρή ή μεγάλη νεύρωσή του — κατά κανόνα, αταίριαστα με του άλλου τις ατέλειες. Κανείς δεν είναι τέλειος. Δεν πειράζει.
— Συνύπαρξη μερική, όχι ολική. Ο κοινός χώρος ζωής και απολαύσεων δεν εξαντλεί όλο το χώρο ζωής, ούτε όλους τους χώρους απολαύσεων. Υπάρχει πάντα κι ένας χώρος απόλυτα προσωπικός, ιδιωτικός, αδιαμοίραστος, ακοινώνητος κι απαραβίαστος. Η κοινοκτημοσύνη της φαντασίας και των αισθημάτων είναι μια χίμαιρα. Και δεν πειράζει.
— Και ο κοινός χώρος και η συνύπαρξη μέσα σ’ αυτόν είναι επίσης ατελή. Η απόλυτη συνταύτιση είναι χίμαιρα. Continue reading
Φόβος
Το συναίσθημα του φόβου θα αποτελεί πάντα αναπόσπαστο στοιχείο της ύπαρξης μας. Όσο όμως κι άν αυτό είναι γενικά αποδεκτό , ο καθένας μας ζει το προσωπικό του φόβο. Ο φόβος βιώνεται και καθρεφτίζεται ” εξατομικευμένα” , γι΄αυτό και έχει πάντα μια προσωπική σφραγίδα.
Τετραλογία του φόβου Fritz Riemann
Με αυτή την γνώση στις αποσκευές του το αερόστατο θα κάνει αύριο την δεύτερη διαδρομή του , κοντά στην ομάδα Εθελοντών Πυροσβεστών Νέας Μάκρης τους οποίους και ευχαριστούμε από καρδιάς για την πρόσκληση τους.
Κακή μητέρα
..Αχ, αυτός ο χαρακτηρισμός της κακής μητέρας.. Κακή μητέρα δεν υπάρχει. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι, στο κοινωνικό επίπεδο, οι καλές μητέρες θεωρούν ότι θα πρέπει να υπάρχουν και κακές. Η μητέρα είναι μητέρα και πρώτα απ’ όλα το παιδί της είναι αυτό που την έκανε μητέρα. Την έκανε καλή ή κακή; Το ερώτημα δεν έχει νόημα. Αν το κακό αντιστοιχεί με αυτό που απορρίπτει κανείς, όλες τις μητέρες τις απορρίπτουμε, άρα όλες είναι κακές. Γιατί και το γάλα το παίρνουμε, κάποτε όμως πρέπει να το απορρίψουμε. Όταν λοιπόν παίρνουμε κάτι είναι καλό μμμ! και όταν δεν είναι καλό, το απορρίπτουμε, είναι κακό, κακά. ‘Ετσι είναι η ζωή. Η μητέρα διαμεσολαβεί για τη ζωή και επομένως το ρεύμα της ζωής την διαπερνάει. Αν λοιπόν το να δεχόμαστε είναι καλό και το να απορρίπτουμε ή να αποβάλλουμε είναι κακό, όλοι μας είμαστε και καλοί και κακοί. Αφού όλοι μας δεχόμαστε διαρκώς ή αποβάλλουμε και παρ’ όλα αυτά μας μένει και κέρδος.
Francoise Dolto, Παιδίατρος- Ψυχαναλύτρια. Απόσπασμα από το βιβλίο «Σεμινάριο Ψυχανάλυσης Παιδιών», Τόμος Ά, εκδόσεις Εστία
Η αφύπνιση
Σε κάποια στιγμή της ζωής- μερικές φορές στα πρώτα μας χρόνια ,άλλοτε όψιμα – είναι βέβαιο ότι όλοι μας θα ξυπνήσουμε και θ΄αντιληφθούμε την θνητότητα μας. Είναι τόσα πολλά αυτά που την πυροδοτούν : μια ματιά στον καθρέφτη που δείχνει το σαγόνι μας να κρεμάει , τα μαλλιά ν΄ασπρίζουν τους ώμους να καμπουριάζουν . Η παρέλαση των γενεθλίων , ιδίως όσων αφορούν στρογγυλές δεκαετίες – πενήντα, εξήντα, εβδομήντα . Η συνάντηση μ΄ένα φίλο που έχεις καιρό να τον δεις σε σοκάρει το πόσο έχει γεράσει. Continue reading