Φωτ.: Αντώνης Σφακιανάκης

(Ομιλία του ψυχιάτρου-ψυχοθεραπευτή Γεράσιμου Φραντζιού στο Δήμο Υμηττού, 26.4.1991)

Τις τελευταίες δεκαετίες γίνεται λόγος ολοένα και περισσότερο για πολλές και ποικίλες κρίσεις: οικονομικές, κοινωνικές, πολιτικές, πολιτισμικές, εθνικές, και βέβαια για την κρίση της νεολαίας και της εφηβείας.

Υιοθετώντας λοιπόν για τον όρο “κρίση” την έννοια που ο Ισπανός συγγραφέας και φιλόσοφος Ορτέγκα υ Γκασσέτ χρησιμοποίησε στα 1942, ότι δηλαδή ο άνθρωπος περιέρχεται σε μια αρνητική αντιμετώπιση της ζωής λόγω παρεμβαλλομένης αβεβαιότητας και αναταραχής, θα ήθελα, μέσα σ’ αυτόν τον κυκεώνα των κρίσεων, να ξεκινήσω την ομιλία μου για τα πρότυπα της συμπεριφοράς των γονιών προς τους εφήβους, με μία θετική-αισιόδοξη παρατήρηση.

Σύμφωνα με τις συστηματικές μελέτες που έχουν γίνει αλλά και με την προσωπική μας εμπειρία, είτε πάρουμε σαν ένδειξη της εφηβικής κρίσης τη συγκινησιακή ζωή του εφήβου, είτε την ποιότητα των σχέσεών του με τους γονείς του, είμαστε υποχρεωμένοι να δεχτούμε ότι στην πλειοψηφία των περιπτώσεων η εφηβεία εξελίσσεται χωρίς κρίσεις (όπως ορίστηκαν παραπάνω) ή αξιοπαρατήρητες συναισθηματικές διαταραχές. Γενικά οι έφηβοι καταλαβαίνουν την αναγκαιότητα μιας πειθαρχίας, μοιράζονται με τους γονείς τους ένα κοινό σύνολο αξιών και διατηρούν σχετικά αρμονικές σχέσεις με την οικογένειά τους.

Ασφαλώς δεν είναι ούτε εύκολο ούτε απλό να τα βγάλεις πέρα με το στάδιο της εφηβείας. Σ’ αυτή την περίοδο της τρομακτικής αλλαγής για όλους στην Οικογένεια, ο καθένας παρουσιάζεται αλλοιώτικος και σχεδόν θα πρέπει να αρχίσουν τη γνωριμία τους από την αρχή. Continue reading →

φωτ.: Ανδρέας Σχοινάς

(……) Στην καθημερινότητα των οικογενειών είναι συχνές οι καταστάσεις όπου κάποιο μέλος αγανακτεί για την συμπεριφορά των άλλων και δεν συνειδητοποιεί ότι είναι αυτός που τους αδικεί με τη συμπεριφορά του ή με τις απόψεις του.

Η ύπαρξη ψυχοπαθολογίας είναι συστατικό στοιχείο της ανθρώπινης φύσης και κανείς δεν δικαιούται να φαντάζεται ότι κινείται στην απόλυτη λειτουργικότητα. Η ιδεολογικοποιημένη ψυχοπαθολογία όμως, είναι πολύ ύπουλη καθώς δεν αναγνωρίζεται ως δυσλειτουργία, αλλά αντίθετα διακηρύττει την υπεροχή της και ως θιγμένη κατηγορεί όποιον την αμφισβητεί.

Η δικτατορία του σωστού, η δικτατορία της λογικής, η δικτατορία της καθαριότητας, η δικτατορία της ευαισθησίας, η δικτατορία της αισθητικής, η δικτατορία της θυσίας διαβρώνουν και καταστρέφουν τις ζωές των θνητών που προσπαθούν να κρυφτούν από την θνητότητά τους. Όποιος πιστεύει σ’ αυτές τις απατηλές θρησκείες διαπράττει ανθρωποθυσίες, ενώ ο στόχος του είναι να διαφυλαχτεί από την απειλή του κακού.

Continue reading →

Ο έρωτας είναι μια ασυνείδητη επιλογή του συντρόφου εκείνου που ταιριάζει στο καταπιεσμένο τμήμα του εαυτού. Μόλις ο σύντροφος βρει τρόπο έκφρασης ή θεωρήσει ότι βρήκε τρόπο έκφρασης του καταπιεσμένου τμήματος του εαυτού, δεν υπάρχει λόγος να παραδεχτεί την ύπαρξή του. Μια γυναίκα που δεν αισθάνεται αγαπητή, διότι έτσι ένιωθε όταν ήταν παιδί, είναι πολύ πιθανό να επιλέξει έναν άντρα που δεν εκφράζει την αγάπη. Με αυτό τον τρόπο μπορεί εκείνη να κατηγορεί εκείνον για την άσχημη αίσθηση που έχει η ίδια για τον εαυτό της. Continue reading →

Βασίλης Γεροντάκος

Ο εθνικός προβληματισμός είναι ένας προβληματισμός ταυτότητας: αρκεί ν’ ασχοληθεί κανείς σοβαρά μ’ αυτή την ψυχαναλυτική κατηγορία για να κατανοήσει ορισμένα πράγματα που δημιουργούν απορίες και οδηγούν σε παράδοξα και αδιέξοδα. Continue reading →

Brassai

Σε σημαντικό αριθμό ανθρώπων η σεξουαλικότητα ταυτίζεται έστω κι αν δεν ομολογείται, με την αμαρτία. Στη σκέψη των περισσότερων η χρήση της έννοιας «αμαρτωλός» συνειρμικά οδηγεί στον «έχοντα σεξουαλική δράση». Η πολεμική των περισσότερων θρησκειών με υπερβολή στις «ανάγκες» της ανθρώπινης φύσης (ενόρμηση) οδηγεί στην παράβαση των θρησκευτικών κανόνων. Η άρνηση συμμόρφωσης στους κανόνες του θεού καθώς και η προσωποποιημένη θεότητα που προσβάλλεται άμεσα από τις παραβάσεις των πιστών συνδέονται αναπόσπαστα με την πιθανότητα της βαρύτερης νοηματικά τιμωρίας, το θάνατο, που εκλαμβάνεται ως επιθετικότητα του θεού. Continue reading →

Η εφηβική ηλικία είναι κάτι περισσότερο από τη σωματική εμφάνιση της ήβης, αν και στηρίζεται ευρύτατα σ’ αυτήν. Η εφηβεία, υποδηλώνει ανάπτυξη και αυτή η ανάπτυξη χρειάζεται χρόνο. Έτσι, στο διάστημα που η ανάπτυξη βρίσκεται στο στάδιο της προόδου, η υπευθυνότητα πρέπει να αναληφθεί από γονείς ή κηδεμόνες. Continue reading →