φωτ.: Albert William Allard
Όταν μιλάμε για άμυνες στην ψυχοθεραπεία σίγουρα δεν αναφερόμαστε σε κάτι το οποίο εμφανίζεται μόνο σε αυτή τη διαδικασία. Άρα πρόκειται κατ αρχάς για μια ψυχική διεργασία που προϋπάρχει και στην καθημερινότητα μας. Κι επειδή στην καθημερινότητα του καθένα δεν βρισκόμαστε παρατηρούμε το φαινόμενο αυτό στο πλαίσιο μιας θεραπευτικής σχέσης και μόνο εκεί μπορούμε να βγάλουμε τα όποια συμπεράσματα.
φωτ.: Diane Arbus
Ανάμεσα στον τέταρτο και όγδοο μήνα της βρεφικής ζωής, το παιδί βγαίνει από την παραδείσια κατάσταση, αρχίζει και καταλαβαίνει τα όρια του, ότι είναι ένα αδύναμο πλάσμα, απόλυτα εξαρτημένο από τη μητέρα, την οποία δεν ελέγχει. Για αυτό τότε αρχίζουν τα βρέφη να κλαίνε ή να παθαίνουν μεγάλους φόβους. Τότε είναι η βάση της δημιουργίας πολλών υποχονδριακών και ψυχοσωματικών ασθενειών. Ένα σωρό άνθρωποι επισκέπτονται γιατρούς επειδή σκέπτονται από το πρωί μέχρι το βράδυ ότι θα πάθουν αυτό, θα πάθουν εκείνο. Continue reading
φωτ.: Walker Evans
Όλοι μας μπορούμε να δούμε πόσο διακαώς ένα μικρό παιδί έχει ανάγκη να πιστέψει ότι η Μαμά ή ο Μπαμπάς του έχουν τη δύναμη να το προστατέψουν από όλους τους κινδύνους της ζωής. Όσο μεγαλώνουμε, ξεχνάμε πόσο τρομακτικό είναι για τα παιδιά να έρχονται αντιμέτωπα, για πρώτη φορά, με την πραγματικότητα της εχθρότητας, της ασθένειας και της κακοτυχίας, του θανάτου και άλλων σημαντικών κινδύνων (βλ.Brenner, 1982). Ένας από τους τρόπους που χρησιμοποιούν τα μικρότερα παιδιά για να αντιμετωπίσουν αυτούς τους σαρωτικούς φόβους είναι να πιστέψουν ότι κάποιος άλλος, κάποια καλοκάγαθη παντοδύναμη εξουσία, έχει τον έλεγχο των πραγμάτων. Continue reading
φωτ.: Marina Dieul
..Αχ, αυτός ο χαρακτηρισμός της κακής μητέρας.. Κακή μητέρα δεν υπάρχει. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι, στο κοινωνικό επίπεδο, οι καλές μητέρες θεωρούν ότι θα πρέπει να υπάρχουν και κακές. Η μητέρα είναι μητέρα και πρώτα απ’ όλα το παιδί της είναι αυτό που την έκανε μητέρα. Την έκανε καλή ή κακή; Το ερώτημα δεν έχει νόημα. Αν το κακό αντιστοιχεί με αυτό που απορρίπτει κανείς, όλες τις μητέρες τις απορρίπτουμε, άρα όλες είναι κακές. Γιατί και το γάλα το παίρνουμε, κάποτε όμως πρέπει να το απορρίψουμε. Όταν λοιπόν παίρνουμε κάτι είναι καλό μμμ! και όταν δεν είναι καλό, το απορρίπτουμε, είναι κακό, κακά. ‘Ετσι είναι η ζωή. Η μητέρα διαμεσολαβεί για τη ζωή και επομένως το ρεύμα της ζωής την διαπερνάει. Αν λοιπόν το να δεχόμαστε είναι καλό και το να απορρίπτουμε ή να αποβάλλουμε είναι κακό, όλοι μας είμαστε και καλοί και κακοί. Αφού όλοι μας δεχόμαστε διαρκώς ή αποβάλλουμε και παρ’ όλα αυτά μας μένει και κέρδος.
Francoise Dolto, Παιδίατρος- Ψυχαναλύτρια. Απόσπασμα από το βιβλίο «Σεμινάριο Ψυχανάλυσης Παιδιών», Τόμος Ά, εκδόσεις Εστία
Φωτ: © Marina Dieul
Το πρώτο στοιχείο που το βρέφος προσπαθεί να βρει είναι τα όρια του, τα σύνορα του δηλαδή, που αρχίζει και που τελειώνει. Ποιος είναι ο κόσμος ο μικρός και ποιος ο μέγας. Αυτό το κάνει ενδοβάλλοντας, παίρνοντας μέσα του υπηρεσίες, λειτουργίες της μητέρας. Χωρίς το βρέφος να το καταλαβαίνει, η μητέρα το βοηθάει να καταλάβει που αρχίζει και που τελειώνει . Και τα όρια για να δημιουργήσει το παιδί την πρώτη έκφανση προσωπικότητας είναι το δέρμα, που είναι πολύ σημαντικό, γιατί το μαθαίνει ότι περικλείεται σε κάποια όρια. Continue reading
Αερόστατο 